2 lipca 2021 roku w Unii Europejskiej (UE) weszła w życie Dyrektywa w sprawie wyrobów z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku. Dyrektywa zakazuje stosowania niektórych rodzajów tworzyw sztucznych jednorazowego użytku, dla których dostępne są alternatywy. „Wyrób z tworzywa sztucznego jednorazowego użytku” definiuje się jako produkt wykonany w całości lub w części z tworzywa sztucznego, który nie jest przeznaczony, zaprojektowany ani wprowadzany do obrotu do wielokrotnego użytku w tym samym celu. Komisja Europejska opublikowała wytyczne, zawierające przykłady, dotyczące tego, co należy uznać za produkt z tworzywa sztucznego jednorazowego użytku (art. 12 Dyrektywy).
W przypadku innych jednorazowych artykułów plastikowych państwa członkowskie UE muszą ograniczyć ich użycie poprzez krajowe środki mające na celu ograniczenie zużycia, wprowadzenie odrębnego celu recyklingu butelek plastikowych, wprowadzenie wymogów projektowych dla butelek plastikowych oraz wprowadzenie obowiązkowych etykiet informujących konsumentów na produktach z tworzyw sztucznych. Ponadto dyrektywa rozszerza odpowiedzialność producenta, co oznacza, że producenci będą musieli pokryć koszty oczyszczania odpadów, gromadzenia danych i podnoszenia świadomości na temat niektórych produktów. Państwa członkowskie UE muszą wdrożyć te środki do 3 lipca 2021 r., z wyjątkiem wymogów projektowych dla butelek, które zaczną obowiązywać od 3 lipca 2024 r. (art. 17).
Dyrektywa wdraża strategię UE dotyczącą tworzyw sztucznych i ma na celu „promowanie przejścia [UE] na gospodarkę o obiegu zamkniętym” (art. 1).
Treść dyrektywy w sprawie wyrobów z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku
Zakazy rynkowe
Dyrektywa zakazuje wprowadzania na rynek UE następujących jednorazowych tworzyw sztucznych:
❋ patyczki kosmetyczne
❋ sztućce (widelce, noże, łyżki, pałeczki)
❋ talerze
❋ słomki
❋ mieszadła do napojów
❋ patyczki do mocowania i podtrzymywania balonów
❋ pojemniki na żywność wykonane z polistyrenu spienionego
❋ pojemniki na napoje wykonane z polistyrenu spienionego, łącznie z nakrętkami i pokrywkami
❋ kubki do napojów z polistyrenu spienionego, łącznie z pokrywkami i wieczkami
❋ produkty wykonane z tworzyw sztucznych oksydegradowalnych. (Art. 5 w powiązaniu z załącznikiem, część B.)
Krajowe środki redukcji zużycia
Państwa członkowskie UE muszą podjąć działania w celu ograniczenia zużycia niektórych jednorazowych tworzyw sztucznych, dla których nie ma alternatywy. Państwa członkowskie są zobowiązane do przedłożenia Komisji Europejskiej opisu tych działań i udostępnienia go opinii publicznej. Działania te mogą obejmować ustanowienie krajowych celów redukcji, zapewnienie konsumentom alternatywnych produktów wielokrotnego użytku w punktach sprzedaży lub wprowadzenie opłat za jednorazowe produkty plastikowe. Państwa członkowskie UE muszą osiągnąć „ambitną i trwałą redukcję” zużycia tych jednorazowych tworzyw sztucznych, „prowadzącą do istotnego odwrócenia tendencji wzrostowej” do 2026 r. Postępy w zakresie zużycia i redukcji muszą być monitorowane i raportowane Komisji Europejskiej (art. 4).
Cele oddzielnej zbiórki i wymagania projektowe dla butelek plastikowych
Do 2025 roku 77% plastikowych butelek wprowadzanych na rynek musi być poddawanych recyklingowi. Do 2029 roku recyklingowi musi zostać poddanych 90%. Ponadto zostaną wdrożone wymogi dotyczące projektowania butelek plastikowych: do 2025 roku butelki PET muszą zawierać co najmniej 25% plastiku pochodzącego z recyklingu w procesie produkcji. Do 2030 roku odsetek ten wzrośnie do 30% dla wszystkich butelek. (Art. 6, ust. 5; art. 9).
Etykietowanie
Podpaski higieniczne (wkładki), tampony i aplikatory do tamponów, chusteczki nawilżane, wyroby tytoniowe z filtrem oraz kubki do picia muszą być opatrzone „widoczną, wyraźnie czytelną i nieusuwalną” etykietą na opakowaniu lub na samym produkcie. Etykieta musi informować konsumentów o odpowiednich opcjach gospodarowania odpadami lub o sposobach ich utylizacji, których należy unikać, a także o obecności tworzyw sztucznych w produkcie i negatywnym wpływie zaśmiecania. (Art. 7 ust. 1 w związku z załącznikiem, część D).
Rozszerzona odpowiedzialność producenta
Producenci muszą pokryć koszty działań podnoszących świadomość, zbiórki odpadów, sprzątania śmieci oraz gromadzenia danych i sprawozdawczości w odniesieniu do następujących produktów:
❋ pojemniki na żywność
❋ opakowania i owijki wykonane z elastycznego materiału
❋ pojemniki na napoje o pojemności do 3 litrów
❋ kubki do napojów, łącznie z pokrywkami i wieczkami
❋ lekkie plastikowe torby na zakupy
❋ wyroby tytoniowe z filtrami
❋ chusteczki nawilżane
❋ balony (art. 8 ust. 2, 3 w powiązaniu z załącznikiem, część E.)
Natomiast nie trzeba pokrywać kosztów odbioru odpadów w przypadku chusteczek nawilżanych i balonów.
Podnoszenie świadomości
Dyrektywa nakłada na państwa członkowskie UE obowiązek wspierania odpowiedzialnego zachowania konsumentów oraz informowania ich o alternatywnych rozwiązaniach wielokrotnego użytku, a także o wpływie zaśmiecania i innych niewłaściwych metod utylizacji odpadów na środowisko i sieć kanalizacyjną. (Art. 10.)
adres URL źródła:https://www.loc.gov/item/global-legal-monitor/2021-07-18/european-union-ban-on-single-use-plastics-takes-effect/
Czas publikacji: 21.09.2021